Svi veliki gradski trgovi govore o istoriji svog grada. Trg Republike, kao centralni gradski trg u Beogradu, je mesto gde se oduvek narod okupljao, gde su prolazili fijakeri, gde je bila prva tramvajska okretnica i Stambol kapija, mesto ideja, buna i prevrata koje se nekad, u doba kneza Mihaila Obrenovića, nazivalo „Pozorišni trg“.
Trg je formiran posle rušenja Stambol – kapije 1866. i izgradnje „Narodnog pozorišta“ 1869. godine. Prvim urbanističkim planom Beograda iz 1867. ovaj trg je, po uzoru na svetske prestonice, dobio ime „Pozorišni trg“. Spomenik Knezu Mihailu, rad firentinskog vajara Enrija Pacije, nalazi se u centru ovog platoa, a podigao ga je srpski narod 1882. – „Knezu Mihailu M. Obrenoviću, blagorodna Srbija“. Ovaj prostor su sačinjavale stare prizemne i jednospratne zgrade sa trgovačkim radnjama sve do Drugog svetskog rata, kada su prilikom bombardovanja 6. aprila 1941. uništene. Po okončanju rata, uklonjene su tramvajske šine, okretnica je premeštena, a političkom odlukom ovaj trg je promenio ime u „Trg Republike“.
Današnji „Trg Republike“ u Beogradu obuhvata prostor između „Narodnog pozorišta“, „Narodnog muzeja“, Pozorišta „Boško Buha“, Kulturnog centra, bioskopa „Jadran“,“Nacionale galerije“ i „Gradske kafane“. Na njemu se pored spomenika knezu Mihailu Obrenoviću, osnivaču „Narodnog pozorišta“ nalazi i spomenik Branislavu Nušiću, velikom komediografu i upravniku ondašnjeg „Nacionalog teatra“. Postao je omiljeno mesto okupljanja mladih ljudi kao i centralno mesto političkih okupljanja, ideja, buna i prevrata.
Odlukom Skupštine grada Beograda velikom broju ulica je vraćen stari naziv koji je važio pre dolaska komunista na vlast, pa je Bulevar revolucije ponovo Bulevar kralja Aleksandra, ulica Proleterskih brigada je opet Krunska, Maršala Tita - Kralja Milana (u međuvremenu je bila i Srpskih vladara)... Iako je Trg Dimitrija Tucovića ponovo dobio ime Slavija, centralnom gradskom trgu se nije vratio stari naziv pod obrazloženjem, da je preporuka Grada Beograda da se ne menjaju nazivi lokacija u centru grada.
Radi isticanja značaja kulture jednog naroda, u mnogim velikim svetskim prestonicama se Nacionalna pozorišta nalaze na trgovima u centru grada čije ime dopunjuje važnost nacionalnog stvaralaštva: Bečka državna opera, Boljšoj teatar u Moskvi koji se kao i Srpsko narodno pozorište u Novom Sadu nalaze u srcu grada, na Pozorišnom trgu.
Mada su još 2013. upućeni brojni apeli, a na istom tom trgu održan protest u kome su pod sloganom „Stop ubijanju kulture“ učešće uzela sva udruženja umetnika, između ižvrljanog spomenika kulture, Narodnog muzeja koji ne radi, dva pozorišta i jednog kulturnog centra, ovaj trg i dalje čeka neka bolja vremena.
Možda je tom prilikom trebalo simbolično preko razglasa u kome su odzvanjala imena naših velikana u umetnosti, u pozadini da se čuje pesma koju je davno veliki pobornik kulture Knez Mihailo Obrenović napisao,
„Što se bore misli moje”.
