Neverovatna priča o lutajućem plemenu koje je bilo u stanju da izgradi veličanstvenu imperiju u samo jednom veku (od početka 14. do početka 15.) jedna je od onih koje se čini kao plod mašte i budi nevericu u nama. Ali postojanje Astečke imperije na tlu srednje Amerike je nešto što takvu priči čini autentičnom.
Poreklo Asteka je nejasno i neizvesno, ali elementi njihove tradicije ukazuju na to da su oni bili pleme lovaca-sakupljača na severno-meksičkom platou pre njihovog pojavljivanja u Srednjoj Americi u 12. veku. Značenje imena Aztec nije do kraja razjašnjeno, ali većina naučnika se slaže da vodi koren od pojma Aztlán (Bela Zemlja), aludirajući na njihovo poreklo u severnom Meksiku. Moguće je da je njihova migracija na jug bila deo opšte migracije naroda koji su sledili, ili je tome pomogla propast Tolteške civilizacije na jugu njihove domovine i time otvorila put za naseljavanje novih teritorija.
Asteci su naselili ostrva na jezeru Texcoco i 1325. godine osnovali grad Tenochtitlán, koji je do kraja njihovog postojanja ostao glavni grad. Osnova Astečkom uspehu u stvaranju velike države i na kraju imperije, bio je njihov izuzetan sistem poljoprivrede, koji je sadržao intenzivnu obradu svih raspoloživih zemljišta kao i sistematsko navodnjavanje i rekultivacija močvara. Visoka produktivnost ovim metodama omogućila je stvaranje bogate i naseljene države. Imperiji Asteka, osnovanoj, je bilo izjednačeno u Novom Svetu samo carstvo Inka iz Perua, a sjaj njihove civilizacije može se uporediti sa onom iz drugih velikih drevnih kultura starog sveta.
Vođeni uspešnim i ambicioznim kraljevima, uspostavili su vlast koja se na kraju prostirala nad većinom teritorije današnjeg Meksika. Pomoću trgovine i osvajanjima, do 1519. godine, Tenochtitlán je zavladao impozatnim brojem od 400 do 500 drugih manjih gradova-država, sa oko 5 do 6 miliona ljudi nastanjenih na preko 200.000 kvadratnih kilometara. Svešteničke i birokratske klase su bile uključene u administraciji carstva, dok su na dnu društva bili kmetovi, sluge i obespravljeno roblje. Hrabrost u ratu bila je najsigurniji put ka napretku u Astečkom društvu, koje je bilo kasta-klasno podeljeno, ali ipak sa malom mogućnošću vertikalnog napredovanja.
Asteci su kao i svi narodi u tom regionu bili mnogobošci. Svojim dolaskom na prostor srednje Amerike, asimilirali su mnoge običaje i elemente drugih naroda i kultura u tom području. Najvažniju ulogu u religiji ovog ratničko-agrarnog naroda imali su Huitzilopochtli (bog rata) i Tonatiuh (bog Sunca). Od ostalih bogova najvažniji su još Tlaloc (bog kiše) i Quetzalcoatl (''Pernata zmija'', delom bog a delom kulturni heroj, bog prosvetitelj koji je širio nauku i kulturu). Bogu Sunca su se prinosile ljudske žrtve. Zbog njega su vođeni neprestani ratovi (tzv.'' ratovi cveća'') kako bi se nabavilo što više zarobljenika, a koji su bili žrtvovani, da bi Tonatiuh uvek bio zadovoljan. Za razliku od ostalih srednje-američkih naroda koji su prinosili ljudske žrtve, samo kod Asteka je postojao običaj da se srce žrtvuje Bogu, a raskomadana tela se daju narodu da ih pojede.
1502. godine, deveti car Montezuma II, nasledio je svog strica Ahuitzotl kao vođa jedne imperije na vrhuncu svoje moći, koja je dostigla svoj najveći obim od današnjeg severnog Meksika do Hondurasa i Nikaragve. Astečka imperija se i dalje širila a društvo razvijalo, kada je njen napredak zaustavljen 1519. godine pojavom Španskih avanturista. Hernándo Cortés je zarobio Montezumu i ovaj je umro u pritvoru, uprkos tome što su njegovi podanici, po predanju, za otkup svog kralja napunili zlatom najveću dvoranu u dvorcu. Montezumini naslednici Cuitláhuac i Cuauhtémoc nisu bili u stanju da spreče konkvistadore, a sa Španskom pljačkom Tenochtitlán-a 1521. godine, Astečka imperija je došla do svog konačnog kraja.
